یکی از پرفایدهترین مغزهای خوراکی بادام است و افراد زیادی فارغ از سن و سالشان از این مغز استفاده میکنند. ارزش غذایی بادام و فواید آن باعث میشود که جز اولین انتخابهای افرادی باشد که به تغذیهی سالم و سلامتیشان اهمیت میدهند. کمک به دستگاه گوارش، مراقبت از قلب و افزایش سلامتی آن، آنتیاکسیدانهای مفید و مقوی بیشمار موجود در این خوراکی از جمله مواردی است که خواص بادام دانسته میشود.
انواع بادام
بادام، ثمرهی درخت بادام است. طیف گستردهای از انواع مختلف بادامها در سراسر جهان وجود دارد. کشورهای زیادی دارای درخت بادام بومی خود هستند، مثل ایران، هند، آمریکا، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و… اما نقطهی مشترک این جا است که همگی از نظر ارزش غذایی و خواص بسیار ارزشمند هستند.
از آنجایی که بادام محصول درخت است، به همین جهت به آن بادام درختی هم گفته میشود. برعکس بادام زمینی که از دل زمین به عمل میآید. محصول برخی از درختهای بادام اصولا تلخ هستند و برخی دیگر محصول شیرین میدهند. در ایران، سه نوع بادام بیشتر از همه کاشته میشود که بادام سنگی، پوست کاغذی و مامایی نام دارند که در ادامه با انواع مختلف آن آشنا خواهید شد.
آشنایی با انواع بادام و مشخصات آنها
همانطور که گفته شد، سه نوع بادام بیش از همه در ایران به عمل میآیند. به یاد داشته باشید که مقصود از بادام پوست کاغذی همان بادام مُنقا است و در ادامه هر سه نوع را معرفی خواهیم کرد. البته به جز این سه نوع، بادام زمینی و بادام هندی هم هستند که با بادام مورد نظر ما متفاوت هستند.
فراموش نکنید که بادام هندی از خانوادهی پستهایان و انبههای گرمسیری است و بادام زمینی صرف نظر از این که ما در آجیلهای مختلف از آن استفاده میکنیم، با توجه به این که از زمین به عمل میآید، در واقع نوعی از حبوبات به شمار میرود.
از طرفی حداقل دوازده نوع بادام در جهان وجود دارد که بادام کالیفرنیایی کاراملی، بادام آمریکایی باته، بادام کالیفرنیایی پیرلِس، بادام درشت سونورا، بادام اسپانیایی مولار و… از جمله معروفترین آنها هستند.
بادام پوست سنگی
بادام پوست سنگی از درخت مقاومی به دست میآید که در برابر بیآبی به شدت مقاوم است. به همین جهت این درخت در نواحی مرکزی و جنوبی ایران (مناطق کمآبتر در ایران) به خوبی به بار مینشیند. ثمرهی این درخت بادامی است که پوستهی کلفتی دارد و برای رسیدن به مغز آن باید متوسل به ضربات محکمی شد. از این بابت به آن پوست سنگی گفته میشود. از طرفی مغز همین نوع از بادام است که در تولید بادام شور و تفت داده شده بیشترین کاربرد را دارد و در تولیدات دارویی هم مادهای پرمصرف است.
بادام پوست کاغذی
این نوع بادام در بین مردم ایران بسیار پرطرفدار است. چرا که شکافتن پوستهی آن آسانتر است و نیازی به مشقت ندارد. این بادام را معمولا در آجیلهای عید، شب یلدا و چهارشنبه سوری میبینیم. از این بادام هم در تهیهی بادام شور استفاده میشود، اما به این دلیل که کندن پوست آن راحتتر است، به نسبت بادام سنگی کمتر شور میشود.
بادام مامایی
این نوع درخت بادام، ثمرهای شیرین دارد و بومی کشور ایران است. یکی از نادرترین و مرغوبترین انواع بادامها ثمرهی همین درخت است. این بادام در شهرهای جنوبی ایران و در ماههای شهریور و مهر برداشت میشود. یکی دیگر از خصوصیات این نوع بادام جفت بودن مغز داخل پوسته بوده و مغز آن شیرین و خوشمزه است. البته برای رسیدن به مغز آن باید پوستهی سبز و پرزدار و پوستهی چوبی آن را شکست. در واقع این بادام در عین این که کاملا ارگانیک به عمل میآید، دو مغز و دو پوسته دارد.
خواص و مضرات بادام
به طور کلی کالری بادام شور از کالری بادام خام کمی بیشتر است. به این شکل که 100 گرم بادام شور 600 کالری به بدن وارد میکند و 100 گرم بادام خام 578 کالری. این در حالی است که مصرف کردن بادام (به اندازهی متعادل) میتواند به خوبی جلوی گرسنگیهای کاذب را بگیرد و از ورود کالریهای اضافی جلوگیری کند. بنابراین جایگزین کردن بادام با تنقلات پرکالری دیگر میتواند قدمی مثبت و موثر در جهت لاغری و کاهش وزن به حساب بیاید.
اگرچه بادام تلخ برای خوردن مناسب نیست، اما از همین دسته از بادامها روغنهای خوراکی و غیرخوراکی به دست میآید که برای سلامتی مفید و اثربخش هستند.
مواد مغذی موجود در بادام مثل کلسیم، منیزیم و فسفر به محکم شدن استخوانها و دندانهای فرزندان کمک میکند. میزان این عناصر در 25 عدد بادام (یک مشت کوچک) تقریبا برابر با یک چهارم فنجان شیر گاو است. به همین دلیل گنجاندن شیربادام در برنامهی غذایی فرزندانی است که از خوردن شیر اکراه دارند، یکی از بهترین کارها برای سلامتی دندان و استخوانهای آنها است. شیربادام یکی از شیرهای گیاهی پرطرفداری است که از یک سو به تحکیم استخوانها و دندانها کمک میکند و از طرفی دیگر برای افرادی که به شیر گاو، گوسفند و بز آلرژی دارند، کاملا مناسب است. این شیرهای خوشمزه از بادام به دست میآیند، معمولا میزان کمی شکر دارند و برای افراد وگان هم یک انتخاب فوقالعاده به حساب میآید.
منیزیم و چربیهای غیراشباع موجود در بادام میتوانند به بهبود عملکرد قلب کمک کنند، پتاسیم موجود در این خوراکی میتواند فشار خون را تنظیم کند و نوسانهای آن را کاهش دهد، اسیدفولیک موجود در بادام برای زنان باردار، جنین آنها و زنانی که در دوران شیردهی هستند، مفید و ضروری است. توجه داشته باشید که اگر در این دوران هستید، زیر نظر پزشک خود آن را مصرف کنید.
آهن، پروتئین، ویتامینE وB2 موجود در بادام باعث شادابی، نشاط و پرانرژی بودن در روز میشود و مصرف آن میتواند انرژی مورد نیاز افراد در طول روز را در اختیار آنها قرار بدهد. استفاده از کرمها یا کرههای بادام هم میتواند راهی دیگر برای تهیهی میانوعدههای جذاب و خوشمزه و گنجاندن بادام با خواص بینظیرش در برنامهی غذایی باشد.
یکی از مضرات یا عوارض مصرف بادام مرتبط میشود به بادامهای تلخ که باید از خوردن آنها اجتناب کنید. این نوع از بادامها دارای اسید هیدروسیانیک هستند. وجود این ماده در بدن میتواند باعث مسمومیت شود. از علائم مسمومیت با این ماده کندی و اختلال در سیستم عصبی و مشکلات تنفسی است که شدت و سرعتی فزاینده پیدا میکند.
از دیگر مضراتی که برای بادام برشمرده میشود، مربوط است به مصرف زیاد از حد بادام که میتواند باعث افزایش چربی خون، چاقی و افزایش جوش پوستی شود. به همین جهت بهتر است که در روز بین چهار تا ده عدد بادام بخورید و در مصرف آن زیادهروی نکنید.
نکات مهم پیش از خرید بادام درختی
برای خرید اینترنتی بادام حتما دقت کنید که از برندهای معتبر و فروشگاههای اینترنتی معتبر خرید کنید. این فروشگاهها حتما باید سیستم مشاوره یا پاسخگویی آنلاین داشته باشند تا بتوانید درمورد محصول از آنها راهنمایی بگیرید. به نظرات کاربرها و مشتریان پیشین توجه کنید.
خریدن بادام بدون پوست بسیار منطقیتر از بادام با پوست است. چرا که در هنگام تعیین وزن پوست آن محاسبه نشده و برای پوستهی سنگی یا کاغذی آن هزینهای پرداخت نمیکنید.
برای تعیین کیفیت بادام باید از حواس پنجگانهی خود استفاده کنید. به این شکل که یک مشت کوچک از بادام را بردارید و به دقت وارسی کنید. شکل، ظاهر و رنگ بادام به خوبی گویا خواهد بود. پلاسیدگی، سفت یا شل بودن بیش از حد یا رنگ تیره و غیرعادی میتواند نمایشگر ماندگی و کهنگی باشد. بنابراین یکی از آنها را بشکنید و داخل آن را نگاه کنید. داخل بادام باید شیری رنگ و یکدست باشد. نباید هیچ اثری از لکه یا تاری در آن وجود داشته باشد.
طعم بادام به خوبی نمایانگر کیفیت است. کمی از بادام را در دهانتان نگه دارید و کاملا به طعم آن دقت کنید. هیچ اثری از تلخی نباید در آن وجود داشته باشد. طعمها نباید با یکدیگر مخلوط شده باشند. یعنی اگر بادام خام است باید انتظار یک طعم را داشته باشید و اگر بادام بو داده است، باید تنها طعم بادام و نمک را حس کنید. دقت کنید که نباید تلخی پشت شوری پنهان شده باشد.